-
ਰਿਸ਼ਤੇ ਅਪਨਾਈਏ
ਦੋ ਅੱਖਰ ਸਭ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖਾਹ ਗਏਜਦ ਤੋਂ ਅੰਟੀ ਅੰਕਲ ਆ ਗਏ। ਮਾਤਾ ਤੋਂ ਫਿਰ ਬਣ ਗਿਆ ਮੰਮਾਪਿਤਾ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਡੈਡ ਨਿਕੰਮਾ। ਭੂਆ ਜੇ ਨਾ ਨਜ਼ਰੀਂ ਆਏਫੁੱਫੜ ਕਿੱਥੋਂ ਭਾਲਣ ਜਾਏ। ਤਾਇਆ ਚਾਚਾ ਰਹਿਆ ਨਾ ਭਾਈਤਾਈ ਚਾਚੀ ਫਿਰ ਕਿੱਥੇ ਆਈ। ਅੰਟੀ ਮਾਮੀ ਮਾਸੀ ਬਣ ਗਏ ਮਾਮਾ ਮਾਸੜ ਅੰਕਲ ਖਾ ਗਏ। ਭੈਣ ਵੀ ਦੀਦੀ ਬਣ ਗਈ ਅੱਜਭਾਈਆ ਕਿੱਥੋਂ ਲਭ ਲਓ ਅੱਜ? ਦਾਦੀ ਬਣ ਗਈ ਵੱਡੀ ਮੰਮੀਦਾਦੇ ਦੀ ਫਿਰ ਦਾਲ ਨਾ ਜੰਮੀ। ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ ਮੁੜ ਕੇ ਆਈਏਖੁਸ਼ੀ ਗੁਰੂ ਦੀ ਤਾਂ ਹੀ ਪਾਈਏ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਲੜ ਜੇ ਬੱਚੇ ਲਾਉਣੇਸਭ ਰਿਸ਼ਤੇ ਫਿਰ ਪੈਣੇ ਸਮਝਾਉਣੇ। ਦੇਖੋ ਇਸ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਨਾ ਲਾਈਏਅਕਲ ਟਿਕਣੇ ਆਪਣੀ ਲਿਆਈਏ। ਮੁਲਤਾਨੀ ਆਪਾਂ ਧੋਖਾ ਖਾ ਗਏਦੋ ਅੱਖਰ ਸਭ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖਾ ਗਏ। ਅੰਟੀ ਅੰਕਲ ਆਉ ਭਜਾਈਏਰਿਸ਼ਤੇ…
-
ਵਾਹ ਵਾਹ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ
ਵਾਹ ਵਾਹ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਵਾਹ ਵਾਹ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ, ਕਿਆ ਤੇਰਾ ਜੇਰਾ। ਪੁੱਤ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਾ ਕੇ, ਕਹਿੰਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ ਤੇਰਾ। ਕਿਹਾ ਦੂਜੀ ਕਿਸ਼ਤ ਉਤਾਰ ਤੀ, ਜੋ ਕਰਜ਼ ਸੀ ਤੇਰਾ। ਰੱਖ ਟਿੰਡ ਸਿਰ੍ਹਾਣੇ ਸੌ ਗਿਆ, ਕਿਹਾ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ ਤੇਰਾ। ਮਾਹੀਆ ਕਹਿੰਦਾ ਗੁਰੂ ਜੀ, ਪ੍ਰਵਾਰ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਤੇਰਾ। ਗੁਰਾਂ ਕਿਹਾ! ਤੇਰਾ ਤੁਝ ਕਉ ਸਉਪਤੇ ਕਿਆ ਲਾਗੈ ਮੇਰਾ। ਸਹਿਜੇ ਤੁਸਾਂ ਨੇ ਆਖਿਆ, ਰਾਜ ਗਿਆ ਮੁਗਲਾ ਤੇਰਾ। ਤੁਸਾਂ ਉਖਾੜ ਦਿੱਤੀ ਜੜ੍ਹ ਮੁਗਲ ਦੀ, ਇਹ ਤੇਰਾ ਜੇਰਾ। ਤੂੰ ਮੱਲੜ ਸੋਢੀ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਆਇਆ ਖਾਲਸਾ ਤੇਰਾ। ਉਹ ਲਿਖ ਬੇਦਾਵਾ ਚੱਲਿਆ, ਜੰਗ ਲਾਇਆ ਡੇਰਾ। ਜੋ ਜਾਨ ਬਚਾ ਸੀ ਚੱਲਿਆ, ਮੌਤ ਪਾਇਆ ਘੇਰਾ। ਭਾਗੋ ਜਦ ਸੀ ਵੰਗਾਰਿਆ, ਮੁੜਿਆ ਖਾਲਸਾ ਤੇਰਾ। ਬੇਦਾਵਾ ਤੈਥੋਂ ਪੜਵਾ ਗਿਆ, ਇਹ ਖਾਲਸਾ ਤੇਰਾ। ਵਾਹ ਵਾਹ ਗੋਬਿੰਦ…
-
ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਜੀ
ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਨਰਸੀ ਬਾਮਨੀ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਤਾਰਾ (ਮਹਾਰਾਸਟਰ) ਵਿਖੇ ਪਿਤਾ ਦਾਮਾਸੇਟੀ ਤੇ ਮਾਤਾ ਗੋਨਾ ਬਾਈ ਜੀ ਦੇ ਉਦਰ ਤੋਂ 25 ਨਵੰਬਰ 1270 ’ਚ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਵਰਣ-ਵੰਡ ਮੁਤਾਬਕ ਛੀਂਬਾ ਜਾਤੀ ਨਾਲ਼ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਨ। ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਬੀਬੀ ਰਾਜਾ ਬਾਈ ਜੀ ਨਾਲ਼ ਹੋਈ ਭਗਤ ਜੀ ਨੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਸਰਬ ਵਿਆਪਕ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ‘‘ਈਭੈ ਬੀਠਲੁ, ਊਭੈ ਬੀਠਲੁ; ਬੀਠਲ ਬਿਨੁ ਸੰਸਾਰੁ ਨਹੀ ॥’’ (ਪੰਨਾ-੪੮੫) ਭਗਤ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਸਭ ਥਾਂ ਹੈ ਤੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਸੱਖਣੀ ਕੋਈ ਵੀ ਥਾਂ ਨਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਧਾਗਾ ਹੈ ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੀ ਮਣਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਤਾਣੇ ਪੇਟੇ ਵਾਂਗ ਪਰੋਏ ਹੋਏ ਹਨ। “ਸਭੁ ਗੋਬਿੰਦੁ ਹੈ ਸਭੁ ਗੋਬਿੰਦੁ ਹੈ ਗੋਬਿੰਦ ਬਿਨੁ ਨਹੀ ਕੋਈ ॥ ਸੂਤੁ ਏਕੁ…
-
ਮਹੀਨਾ ਪੋਹ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ
ਸਿੱਖੀ ‘ਚ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਐਨੀ ਲੰਬੀ ਹੈ, ਕਿ ਕੋਈ ਮਹੀਨਾ, ਕੋਈ ਦਿਨ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਦੀ ਗਾਥਾ ਤੋਂ ਖ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ। ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਮਾਰਗ ਤੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਤਲੀ ਤੇ ਟਿਕਾ ਕੇ ਹੀ ਤੁਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਸਿੱਖੀ ਤੇ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੂੰ ਨਿਖੇੜਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪ੍ਰੰਤੂ ਪੋਹ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਵਿਲੱਖਣ ਇਬਾਰਤ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਕੁਰਬਾਨੀ, ਦ੍ਰਿੜਤਾ, ਬਹਾਦਰੀ, ਅਣਖ਼ ਦਾ ਸਿਖ਼ਰ ਹੈ। ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਿਆਂ ਨੇ ਮੁਗਲਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅਨੰਦਪੁਰ ਦੇ ਕਿਲੇ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ ਜੋ ਤਕਰੀਬਨ ਅੱਠ ਮਹੀਨੇ ਚੱਲਿਆ। ਅੱਕ ਕੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਿਆਂ ਅਤੇ ਮੁਗਲਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਅੱਗੇ ਕਸਮਾਂ ਖਾਂ ਕਿ ਕਿਹਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਲ੍ਹਾਂ ਛੱਡ ਦਿਓ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮਰਜ਼ੀ ਆ ਜਾਣਾ। ਅਸੀ ਤੁਹਾਨੂੰ…
-
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਨਤਾ ਉੱਤੇ ਜੋ ਜ਼ੁਲਮ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ ਉਸ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ ਪਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਭਗਤੀ ਲਹਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਜਾਗਰਤੀ ਆਈ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਜਨਤਾ ਅਗਿਆਨਤਾ ਦੇ ਅੰਧੇਰੇ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬੀ ਪਈ ਸੀ। ਰਜਵਾੜੇ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਭੋਲ਼ੀ ਭਾਲੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਭਰਮਾਂ ਵਹਿਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਲਝਾ ਕੇ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੁੱਟ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਹਨੇਰੇ ਨੂੰ ਚਾਨਣ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹੋਇਆ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਭੱਟ ਕੀਰਤ ਜੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਆਪ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ “ ਆਪਿ ਨਰਾਇਣੁ ਕਲਾ ਧਾਰਿ ਜਗ ਮਹਿ ਪਰਵਰਿਯਉ।”(ਪੰਨਾ-੧੩੯੬)। ਭਾਈ…
-
ਸਿੱਖ ਦਾ ਭਰੋਸਾ
ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਭੈਣ ਭਾਈ ਜਾਂ ਭਰਜਾਈ ਤੇਸਿੱਖ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਪੜਾਈ ਤੇ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੋਏਗਾ ਕੁੜਮ ਜਾਂ ਜਵਾਈ ਤੇਸਿੱਖ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਤੇ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੋਏਗਾ ਜੋਸ਼ ਤੇ ਜਵਾਨੀ ਤੇਸਿੱਖ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਤੇ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੋਏਗਾ ਦੌਲਤ ਜਾਂ ਔਲਾਦ ਤੇਸਿੱਖ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਸੁਆਦ ਤੇ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੋਏਗਾ ਅਕਲ ਤੇ ਪੜਾਈ ਤੇਸਿੱਖ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਕਮਾਈ ਤੇ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੋਏਗਾ ਪੀਰ ਜਾਂ ਫ਼ਕੀਰ ਤੇਸਿੱਖ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸ਼ਮਸ਼ੀਰ ਤੇ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੋਏਗਾ ਪਦਵੀ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇਸਿੱਖ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੋਏਗਾ…
-
ਧੰਨ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ
ਧੰਨ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ, ਜਿਸ ਜੱਗ ਤਾਰਿਆ,ਕੌਡੇ ਜਿਹੇ ਰਾਖਸ਼ਾਂ ਨੂੰ, ਗਲ ਨਾਲ ਲਾ ਲਿਆ। ਇੱਕੋ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣਾ ਕੇ,ਠੱਗ ਸੱਜਣ ਬਣਾ ਲਿਆ, ਬਾਣੀ ਲੜ ਲਾ ਕੇ ਉਸ, ਬੰਦਾ ਤੂੰ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਭਾਈ ਲਾਲੋ ਘਰ ਜਾ ਕੇ, ਚਉਕੜਾ ਤੂੰ ਲਾ ਲਿਆੇਮਲਿਕ ਭਾਗੋ ਵਰਗੇ ਨੂੰ , ਤੂੰ ਹੀ ਤੇ ਸਮਝਾ ਲਿਆ। ਬੜੇ ਅੱਜ ਕੌਡੇ ਨੇ, ਜੋ ਸੱਜਣ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਨੇ,ਭਾਗੋ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਵੀ, ਖੂਨ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਲਾਉਂਦੇ ਨੇ। ਬਹੁੜੀ ਕਰ ਅੱਜ, ਅਪਣੇ ਪੰਥ ਪਿਆਰੇ ਦੀ,ਠੱਲ੍ਹੇ ਬੇੜੀ ਕਿਹੜਾ, ਅੱਜ ਦੁਖੀ ਵਿਚਾਰੇ ਦੀ। ਮੁਲਤਾਨੀ ਤੇਰੇ ਅੱਗੇ ਅੱਜ, ਹੈ ਪੁਕਾਰਿਆ,ਧੰਨ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ, ਜਿਸ ਜੱਗ ਤਾਰਿਆ। ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮੁਲਤਾਨੀ ਬੈਂਪਟਨ, ਕਨੇਡਾ।
-
ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀ
ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸ਼ਹੀਦ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਨਾਲ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਿੱਖ ਵਿਦਵਾਨ, ਆਗੂ ਅਤੇ ਜੰਗੀ ਜਰਨੈਲ ਸਨ। ਉਹ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵੇਲੇ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ।ਜਨਮਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮਾਤਾ ਜਿਉਂਣੀ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਭਾਈ ਭਗਤੂ ਜੀ ਦੇ ਘਰ 26 ਜਨਵਰੀ 1682, ਪਹੂਵਿੰਡ, ਤਰਨ ਤਾਰਨ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਵਿਦਵਾਨ ਤੇ ਸੂਰਬੀਰ20-22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਇੱਕ ਸਿਆਣੇ ਵਿਦਵਾਨ ਤੇ ਸੂਰਬੀਰ ਸੈਨਿਕ ਬਣ ਗਏ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤਾਂ ਆਪ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਅੰਦਰ ਪਾਵਨ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਗਿਆਨ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਖੰਡੇ-ਬਾਟੇ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਾ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਜੋਸ਼ ਭਰਦੇ ਸਨ, ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਆਪ…
-
ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ
-
ਧੰਨ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ